Thấy con có thể viết những chữ cái đầu tiên khi chuẩn bị bước vào lớp 1 là niềm tự hào của nhiều bậc cha mẹ. Tuy nhiên, hành trình này không phải lúc nào cũng dễ dàng, bởi các bé ở độ tuổi này thường thích thú với việc vẽ vời tự do hơn là ngồi nắn nót từng con chữ. Đừng quá lo lắng! Bài viết này sẽ chia sẻ những phương pháp đơn giản và hiệu quả để giúp bé yêu của bạn cảm thấy hứng thú hơn với việc tập viết, tạo nền tảng vững chắc cho năm học đầu đời.
Nội dung chính
Phương Pháp Dạy Bé Tập Viết Chữ và Số Hiệu Quả
Đối với trẻ khoảng 4-5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1, việc làm quen với chữ viết và con số ban đầu có thể khá thử thách. Nhưng nếu áp dụng đúng phương pháp, khơi gợi được sự tò mò và niềm yêu thích học hỏi, bé sẽ tiếp thu rất nhanh. Bố mẹ có thể tham khảo một số cách sau:
Với chữ cái:
- Liên tưởng hình ảnh: Giúp bé ghi nhớ mặt chữ bằng cách liên kết chúng với những vật dụng, hình ảnh quen thuộc. Ví dụ: chữ O tròn như quả trứng gà, chữ C giống vầng trăng khuyết, chữ D gồm một nét thẳng và một nửa vầng trăng…
- Luyện tập lặp lại: Khuyến khích con viết đi viết lại một chữ nhiều lần để quen tay và nhớ cách viết.
- Tô theo nét chấm mờ: Chuẩn bị các mẫu chữ cái được tạo bởi dấu chấm và để bé dùng bút chì đồ theo.
- Cầm tay chỉ việc: Bố mẹ viết mẫu chữ cái, sau đó nhẹ nhàng cầm tay con và cùng bé viết lại chữ đó.
- Học qua cách ghép nét: Giải thích cấu tạo chữ bằng các nét cơ bản. Ví dụ, chữ E gồm một nét thẳng dài và ba nét ngang ngắn. Điều này giúp bé hình dung và nhớ cách viết dễ dàng hơn.
Bé gái đang vui vẻ tập viết chữ
Với chữ số:
Việc dạy bé viết số cũng tương tự như viết chữ, đôi khi còn có những quy tắc riêng khiến bé bối rối. Bố mẹ có thể áp dụng các mẹo sau:
- Liên tưởng hình dạng: Tương tự chữ cái, hãy giúp bé liên tưởng số với các hình cơ bản. Ví dụ, số 8 được tạo thành từ hai hình tròn nhỏ nối với nhau, số 1 giống cây gậy…
- Bắt đầu từ lớn đến nhỏ: Cho bé tập “vẽ” số thật to trên cát, trên bảng, hoặc thậm chí chơi nhảy lò cò ô số. Khi bé đã quen, hãy dần dần hướng dẫn con viết vào vở với kích thước nhỏ hơn. Đừng kỳ vọng bé sẽ viết đúng ngay từ đầu.
- Tập trung vào nét cong: Khi dạy viết các số có đường cong (như 2, 3, 5, 6, 8, 9, 0), hãy hướng dẫn bé viết các nét tròn, nét cong trước.
- Giải thích sự khác biệt: Chỉ rõ cho bé sự khác nhau giữa các cặp số dễ nhầm lẫn như 1 và 7, 2 và 5, 6 và 9.
- Nói to các bước: Khi hướng dẫn bé viết, hãy nói to các bước thực hiện (“một nét cong tròn rồi kéo thẳng xuống” cho số 9 chẳng hạn) để bé dễ ghi nhớ.
Bí Quyết Tạo Hứng Thú và Duy Trì Động Lực Học Viết Cho Con
Trẻ nhỏ, đặc biệt là các bé sắp vào lớp 1, thường khó tập trung lâu và dễ bị xao nhãng. Việc chuyển từ môi trường vui chơi ở mầm non sang môi trường học tập có kỷ luật hơn cần thời gian thích nghi. Dưới đây là một số bí quyết giúp bố mẹ tạo hứng thú cho con trong quá trình tập viết:
- Chuẩn bị góc học tập lý tưởng: Tạo cho con một không gian học tập yên tĩnh, đủ ánh sáng, thoáng mát và trang trí bằng những hình ảnh, đồ vật con yêu thích (như giá sách nhỏ, hộp bút màu sắc, tranh ảnh vui nhộn). Một góc học tập hấp dẫn sẽ giúp bé hiểu rằng việc học là quan trọng và thú vị.
- Học mà chơi, chơi mà học: Đừng bắt bé ngồi viết liên tục trong thời gian dài. Hãy xen kẽ việc tập viết chữ, viết số với các hoạt động bé thích như vẽ tranh, tô màu. Lồng ghép việc học chữ vào các trò chơi (ghép chữ, tìm chữ cái, bingo chữ…) hoặc các bài hát vui nhộn về bảng chữ cái, chữ số. Sử dụng các đồ chơi học tập cũng là một cách hiệu quả.
- Cho con không gian tự do: Đừng quá đặt nặng việc con phải viết được ngay từ khi còn quá nhỏ. Hãy tạo cơ hội để con tự do khám phá, có thể bé sẽ tự bắt chước viết lại những chữ cái, con số thấy trong sách truyện. Sự tò mò tự nhiên là động lực học tập tốt nhất.
- Viết những thông điệp yêu thương: Khuyến khích con tập viết những tấm thiệp nhỏ, những lời nhắn đơn giản cho ông bà, bố mẹ. Dù nét chữ còn nguệch ngoạc, có thể sai chính tả, nhưng việc tự tay viết được một thông điệp ý nghĩa sẽ khiến bé cảm thấy tự hào và có động lực hơn rất nhiều.
- Đọc sách cùng con mỗi ngày: Dành thời gian đọc sách cho con nghe hoặc để con “đọc” (nhìn hình đoán chữ) cho bạn nghe. Việc đọc sách không chỉ gắn kết tình cảm gia đình mà còn giúp bé làm quen với mặt chữ, phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp, từ đó tạo hứng thú với việc học viết.
Bố mẹ đọc sách cùng con
Những Nguyên Tắc Vàng Bố Mẹ Cần Nhớ Khi Dạy Con Tập Viết
Để quá trình dạy con tập viết tại nhà đạt hiệu quả và không tạo áp lực cho bé, bố mẹ cần nhớ một số nguyên tắc quan trọng:
- Dạy con cầm bút đúng cách: Đây là bước nền tảng. Hướng dẫn bé cầm bút bằng ba ngón tay (ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa), đầu ngón trỏ cách ngòi bút khoảng 2-2.5 cm. Giữ bút nghiêng một góc khoảng 45 độ so với mặt giấy. Điều khiển bút bằng các ngón tay và cổ tay, không ghì chặt bút và không di chuyển cả cánh tay khi viết. Nếu thấy con cầm sai, hãy nhẹ nhàng sửa ngay, tránh quát mắng.
- Hướng dẫn con ngồi đúng tư thế: Tư thế ngồi đúng không chỉ giúp viết chữ đẹp mà còn bảo vệ cột sống và thị lực cho bé. Lưng thẳng, ngực không tì vào mép bàn, hai chân đặt thoải mái trên sàn, đầu hơi cúi. Khoảng cách từ mắt đến vở khoảng 25-30cm.
- Bắt đầu từ các nét cơ bản: Trước khi viết chữ hoàn chỉnh, hãy cho bé luyện tập thành thạo các nét cơ bản như: nét thẳng, nét ngang, nét xiên, nét móc (móc xuôi, móc ngược), nét cong (cong kín, cong hở). Khi đã vững các nét này, việc ghép thành chữ sẽ dễ dàng và đẹp hơn.
- Kiên trì luyện tập mỗi ngày: “Văn ôn võ luyện”, việc tập viết cần sự đều đặn. Mỗi ngày chỉ cần dành 15-20 phút cùng con luyện viết là đủ. Sự lặp lại giúp bé quen tay, nhớ mặt chữ và nét chữ ngày càng cứng cáp, đều đẹp hơn.
- Không tạo áp lực, luôn động viên: Trẻ ở độ tuổi này học tốt nhất khi vui vẻ. Tránh ép buộc, la mắng hay so sánh con với bạn bè. Hãy kiên nhẫn, ghi nhận mọi nỗ lực của con, dù chỉ là một nét viết thẳng hơn hay một chữ cái tròn trịa hơn. Lời khen và sự động viên của bố mẹ là liều thuốc tinh thần tốt nhất.
Dạy con tập viết chuẩn bị vào lớp 1 là một hành trình cần sự kiên nhẫn, phương pháp đúng đắn và tình yêu thương. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bố mẹ đồng hành cùng con một cách hiệu quả, giúp bé tự tin và hứng thú khi bắt đầu làm quen với thế giới chữ viết đầy thú vị!